دلالان سودجو تعیین کننده قیمت پسته در بازار هستند

عضو هیئت علمی اقتصاد کشاورزی موسسه تحقیقات پسته کشور در گفتگو با خبرنگار مهر در کرمان اظهار داشت: نقش دلالان در زمینه قیمت گذاری پسته بسیار تعیین کنندهاست زیرا اگر دلال یا صادرکننده ‌ای پسته را از باغدار خریده باشد و شرایط مناسبی نیز برای انبار کردن محصولات در اختیار داشته باشد، محصول را به سرعت وارد بازار نمی کند و پس از بالا رفتن قیمت در نتیجه تورم این محصول ارزشمند را وارد بازار می کند و به ازای هر کیلو بیش از دو هزار تومان سود می برد.

رضا صداقت در بخش دیگری با اشاره به پایین بودن هزینه‌های تولید پسته افزود: یکی از مزیت‌های تولید این محصول در کشورمان هزینه های پایین تولید به دلیل شرایط آب و هوا، نیروی کار، هزینه کودهای آلی است اما با این وجود، گذشت زمان و پایین آمدن عملکرد زمین در هکتار، سبب شده سودآوری تولید پسته برای کشاورزان از سال 76، هر سال نسبت به سال قبل پایین‌تر بیاید.

وی به رغم بالابودن قیمت این محصول در بازار، مبالغ عایدی را جوابگوی تولید کننده ندانست و گفت: به دلیل تورم حداقل 20 درصدی، هزینه های تولید هر سال نسبت به سال قبل کاهش می یابد از طرفی رقمی که از فروش پسته به تولید کننده می رسد بسیار ناچیز است و جوابگوی هیزینه های تولید نیست زیرا بیشترین سود این محصول به جیب دلالان سرازیر می شود.

عضو هیئت علمی اقتصاد کشاورزی موسسه تحقیقات پسته با بیان این که نوسانات قیمت پسته در طول سال همچنین بین سال‌های مختلف بسیار زیاد است، اعلام کرد: تولیدکننده ‌ها معمولا به دلیل مشکلات مالی به محض برداشت محصول، تولیدات خود را می‌فروشند و بیشتر محصول در همان ماه‌های اول به فروش می‌رسد اما واسطه‌ها و دلال‌ها بعد از این که محصول را از کشاورز خریدند آن را در طول سال به تدریج و با قیمت های متفاوت به فروش می رسانند بنابراین نبض قیمت بازار پسته دست دلال‌ها و واسطه‌هاست که هر زمان اراده کنند محصول خود را وارد بازار می‌کنند و هر زمان که قیمت مناسب نبود محصول را در انبارها نگهداری و در طول سال و زمانی که قیمت بازار و تقاضا بالا باشد اقدام به فروش پسته می‌کنند.

وی یادآور شد: علاوه بر مشکلات قیمتی این محصول و مشکلات ایجاد شده توسط دلالان، پایین بودن عملکرد محصول در هکتار به دلیل وضعیت آب و خشکسالی مسائل جدیدی برای تولیدکنندگان ایجاد کرده است زیرا در چند سال اخیر شور شدن آب‌ها، تلخ شدن آب‌های کشاورزی سبب افت میزان تولید و کاهش عملکرد در هکتار بوده است.

صداقت آلودگی بخشی از محصول پسته کشور به برخی از قارچ‌های سمی نظیر آفلاتوکسین را از دیگر مشکلات این بخش دانست و بیان داشت: سمپاشی های بی‌رویه ‌ای که در باغ‌ های پسته انجام می‌شود باعث باقی ماندن مقداری از این سموم در محصول و قارچی شدن پسته می شود و متاسفانه خریداران خارجی نیز بر این قضیه حساس شده اند و حتی در مواردی که  این مشکل بسیار کم ناچیز در محصول وجود دارد، پسته ایران را برگشت می زنند این در حالی است که قبل از فروش با آزمایش های مختلفی میزان این قارچ مشخص می شود و در صورتی که میزان سم بیش از حد متعارف باشد از چرخه صادرات و فروش خارج می شود.

این مسئول ادامه داد: بخشی از این مشکل ممکن است بر اثر عدم رعایت اصول صحیح در باغات، عدم رعایت اصول فنی در زمان فرآوری محصول در ترمینال‌ها و بخشی مربوط به مراحل صادراتی باشد همچنین زمانی که محصول پسته صادر می‌شود از ایران تا مقصد در بسیاری از نقاط به دلیل عبور از روی دریاها و بالا رفتن رطوبت و نداشتن بسته ‌بندی‌های مناسب باعث می‌ شود، استانداردهای بازارهای اروپایی به درستی تامین نشود.

صداقت تاکید کرد: آلودگی به برخی سم‌ها و باقی مانده‌های سموم باعث شده در سال‌های اخیر صادرات پسته کشورمان به بازارهای نهایی سال به سال کمتر شود.

وی افزود: در حال حاضر صادرات پسته کشورمان به آلمان نسبت به چند سال قبل به شدت کاهش یافته و در مقابل بیشتر صادرات کشورمان به سمت کشورهای عربی و کشورهای آسیای میانه، آسیای جنوب شرقی صورت سوق یافته است و این امر سبب شده محصول پسته ایران بازارهای سودآور و نهایی را از دست بدهد و به سمت کشورهایی برود که محصول ما را خریداری و پس از انجام بسته بندی های شیک به کشورهای اروپایی صادر می کنند.

صداقت با یادآوری این که ایران دارای مقام اول جهان در سطح زیرکشت، تولید و صادرات پسته است ادامه داد: بیش از 50 درصد تولید و صادرات پسته دنیا در اختیار ایران است و بعد از ایران آمریکا و سپس ترکیه در جایگاه های بعدی قرار دارند.

وی یادآور شد: در ایران استان کرمان اولین و بزرگترین منطقه تولید پسته است و حدود 70 درصد پسته کشور در این استان تولید می‌شود و 30 درصد باقی مانده نیز متعلق به استان‌های یزد، خراسان، استان فارس و استان سمنان است.